HELP! DIE VOëLS HET JOU NODIG!
Baie van die bome in jou dorp is afgekap om plek te maak vir huise en ander geboue. Die voëls wat altyd hul neste in die bome gemaak het, het nou nêrens om hul eiers veilig te lê nie! Daar is baie meer rotte, muise en ander peste in die stad omdat daar minder en minder voëls is om hulle te vang! Dit is omdat baie voëls weggetrek het om veilige plekke te soek waar hulle hul neste kan bou en hul kuikens kan grootmaak. Party voëls het agtergebly en hul nesse op huise se dakke gemaak. Die mense het nie van die gemors wat hulle op hul geboue maak gehou nie, en het die neste vernietig. Ander voëls het op hoë radio- en televisietorings hul neste gemaak, maar dan kon die mense se televisies of radios nie ordentlik werk nie, so hulle het die neste vernietig en die voëls weggejaag. Die mense kla oor al die peste in die stad en die voëls wil terugkom, maar het nie 'n veilige plek om neste te bou nie - hulle het jou hulp nodig!
In die vorige afdeling het ons van diere se huise geleer. Ons moet hierdie voëls help deur vir hulle 'n huis of 'n plek te maak waar hulle op stok kan gaan, maar ons moet dit ook laat goed lyk vir die mense.
ONTWERPSOPDRAG:
'n Ontwerpsopdrag is 'n kort beskrywing van wat jy beplan om te doen. 'n Voorbeeld van so 'n ontwerpsopdrag vir die projek kan "Ontwerp en maak 'n diereskuiling wat deur wilde voëls gebruik kan word."
ONDERSOEK:
Die volgende stap in die ontwerpsproses is om te ondersoek en om navorsing oor die skuiling wat jy wil maak te doen. Ons het dit eintlik alreeds in vorige aktiwiteite in die hoofstuk gedoen toe ons na verskillende mensgemaakte skuilings gekyk het.
So kom ons begin ontwerp!
ONTWERP:
Ons moet nou 'n dierskuiling ontwerp. Bespreek die volgende vrae wat jou sal help om jou skuiling te beplan en te besluit hoe jou voëlskuiling sal lyk, in jou groep.
-
Wat is die doel van die voëlskuiling?
-
Watter vorm en grootte sal die skuiling wees?
-
Hoe sal die voëls inkom?
-
Wat is die beste materiaal om die skuiling mee te maak?
-
Sal daar 'n plek wees waar die voëls kos en water kan kry?
Wanneer ons iets ontwerp is daar sekere goed wat die produk of struktuur wat jy maak moet kan doen of wat dit nie kan doen nie. Hierdie goed word spesifikasies (wat dit moet kan doen) en beperkinge (wat dit nie kan doen nie) genoem.
Ons moet eers die spesifikasies van die goed wat jou produk moet kan doen of moet hê vasstel voor ons dit kan ontwerp of begin maak. Jy moet 'n lys maak met al die spesifikasies anders gaan jy dalk 'n fout maak wanneer jy die produk maak.
Wanneer ons spesifikasies en beperkinge neerskryf moet ons sekere vrae beantwoord. Jy het reeds van hierdie vrae hier bo beantwoord.
Spesifikasies
-
Doel van 'n voëlskuiling.
-
Grootte van 'n voëlskuiling.
-
Materiale gebruik om die voëlskuiling te maak.
Beperkinge
Sommige beperkinge vir jou voëlskuiling kan die volgende wees:
- Die materiaal moet die weer, soos wind en reën, kan weerstaan.
- 'n Beperking kan selfs die feit dat jy dit in die klas moet ontwerp en maak wees.
Onderwysers moet leerders aanmoedig om herwinde materiale te gebruik. 'n Maklike ontwerp is om 'n voëlskuiling van herwinde 2 liter plastiek sapbottels te maak. Hulle kan tou deur 'n gaatjie in die doppie druk en die bottel in 'n boom hang. Hulle maak dan gate in die kante en steek 'n tappen deur vir die voëls om op te sit. Hulle kan ook 'n klein klappie oop sny sodat die voëls kan ingaan en daar spasie is om 'n nes te bou. Die klap moet omtrent 15cm van die onderkant wees. Hulle kan die bottels verf om saam te smelt met die boom wat die habitat is sodat roofdiere dit nie kan sien nie.
Teken die ontwerp vir die voëlskuiling.
In hierdie stap gaan jy 'n skets maak van hoe jy wil hê jou voëlskuiling moet lyk. Jy gaan dalk 'n paar sketse maak totdat jy besluit het watter ontwerp jy wil gebruik. Dit is 'n goeie idee om rofwerkpapier vir dit te gebruik. Maak byskrifte vir elke deel van jou ontwerp en sê ook van watter materiaal elke deel gemaak is.
Verduidelik vir leerders dat die sketse mag verskil van die produk wat hulle op die ou end gaan maak. Daar is verskeie redes daarvoor, soos dat die materiaal nie so goed werk as wat hulle beplan het nie, of hulle 'n beter idee gekry het. Dit is die eerste keer wat leerders 'n kans kry om self te ontwerp en iets te maak; hulle sal daarom baie van plan verander en deur die proses leer. Hulle moenie gepenaliseer word omdat hulle iets verander nie - dit is deel van die proses. Gebruik miskien eerder rofwerkpapier waarop hulle kan eksperimenteer en verskillende ontwerpe teken. Sodra hulle 'n ontwerp het waarmee hulle tevrede is, kan hulle dit in die spasie wat voorsien is teken.
(whole page)
EVALUEER
Sodra jy 'n ontwerp het waarmee jy tevrede is, kan jy begin om jou skuiling te maak. Ons gaan dit nie nou doen nie. Jy sal later in die jaar kans kry om van die ontwerpe wat jy gemaak het, te bou.
Vir nou, gaan ons jou ontwerp evalueer. Dit beteken dat jy moet besluit of jou produk die probleem wat jy aan die begin identifiseer het sal oplos.
Om dit te doen moet jy teruggaan na die probleem en die volgende vrae beantwoord:
-
Het my ontwerp die probleem opgelos? Hoe?
-
Het ek by die spesifikasies en beperkinge gehou? (Vra die vraag oor elkeen van jou spesifikasies)
-
As jy van die spesifikasies verander het, soos grootte of die materiale, waarom het jy dit gedoen?
-
Is daar enige manier waarop jy jou ontwerp kan verbeter?
As jy tyd het in die klas kan julle die voëlskuilings maak, moedig andersins jou leerders aan om dit die naweek by die huis te probeer. As iemand 'n skuiling gemaak het, kan jy dit erens by die skool opsit en kyk of die voëls dit gebruik. Moenie bekommerd wees as jy nie tyd het om die skuiling in die klas te bou nie, dit word nie in CAPS vereis nie.
